مقایسه روش‏های طبقه‏ بندی پیکسل‏ پایه، شئ‏ پایه و درخت تصمیم در تهیه نقشه تیپ‏ های جنگل با استفاده از داده‏ های سنجش از دور (مطالعه موردی: جنگل آستارا)

نقشه‏ های قابل اعتماد از تیپ‏ جنگل ها نقش مهمی در اتخاذتصمیمات بهینه برای مدیریت اکوسیستم‏های جنگلی در نواحی وسیع ایفا می‏ کنند. در سال های اخیر تهیه این نقشه‏ ها از طریق طبقه‏ بندی رقومی داده‏های سنجش از دور به عنوان جایگزینی مناسب موردتوجه قرار گرفته است. نتایج حاصله در این زمینه برحسب روش‏های طبقه‏بندی مورداستفاده، وضعیت پوشش جنگلی، شرایط منطقه موردمطالعه و داده‏های بکار گرفته شده متفاوت بوده است. هدف از این تحقیق، مقایسه روش‏های طبقه‏بندی پیکسل‏پایه و شئ‏پایه و درخت تصمیم برای تهیه نقشه تیپ‏های جنگل با استفاده از تصویر ماهواره‏ای spot5 در محدوده‏ای از جنگل آستارا واقع در شمال ایران است. اطلاعات زمینی با استفاده از 153 پلات به صورت تصادفی درمساحت‏ های یک هکتاری تهیه گردید. نوع تیپ‏ در هر پلات بر اساس درصد فراوانی کل نوع گونه‏ها تعیین شد و شامل تیپ‏های انجیلی آمیخته، پهن برگ مخلوط، ممرز آمیخته، راش آمیخته و حفاظتی بود. برای تهیه نقشه این تیپ‏ها، در روش پیکسل‏پایه با استفاده از داده‏ های طیفی و طبقه‏بندی‏کننده شبکه عصبی، صحت کلی 04/52 درصد و ضریب کاپای 39/0 حاصل شد و در روش طبقه‏بندی شئ‏پایه با روش نزدیکترین همسایه و توابع فازی، صحت کلی 3/63 درصد و ضریب کاپای 54/0 بدست آمد. به دلیل تشابه طیفی تیپ‏های آمیخته جنگل و تفکیک پذیری پائین آنها از یکدیگر در محدوده باندهای طیفی از اطلاعات بافت و داده‏های توپوگرافی موثر در پراکنش مکانی تیپ‏ها شامل ارتفاع، جهت، شیب و فاصله از شبکه آبراهه برای کلاسه‏بندی تیپ‏های آمیخته جنگل استفاده گردید. بکارگیری داده‏های کمکی در روش‏های طبقه‏بندی پیکسل‏پایه و شئ‏پایه حاکی از مفید بودن مدل رقومی ارتفاع در مقایسه با سایر داده‏های کمکی در تفکیک تیپ‏ها داشت. استفاده از داده‏های مربوط به فاکتورهای محیطی بعنوان متغیرهای کمکی در کنار داده‏های طیفی در روش درخت تصمیم به صحت کلی 5/76 درصد و ضریب کاپای 7/0 در تفکیک تیپ‏های آمیخته جنگل منجرشد که نشان دهنده افزایش قابل ملاحظه صحت می‏باشد. مقایسه نتایج حاصل از روش‏های طبقه‏بندی بکار گرفته شده در این تحقیق بیانگر پتانسیل بالای روش شئ‏پایه در بکارگیری داده‏های طیفی برای کلاسه‏بندی تیپ‏های آمیخته جنگل در مقایسه با روش طبقه‏بندی پیکسل‏پایه بود. همچنین تیپ‏های آمیخته جنگل با استفاده از داده‏های کمکی در کنار داده‏های طیفی با روش درخت تصمیم بهتر از روش‏های پیکسل‏پایه و شئ‏پایه در محدوده مطالعه تفکیک شد.